“Hà Nội mùa thu, mùa thu Hà Nội,
Mùa hoa sữa về thơm từng ngọn gió,
Mùa cốm xanh về, thơm bàn tay nhỏ,
Cốm sữa vỉa hè, thơm bước chân qua.”
Có lẽ hơn một lần tâm hồn ta đã từng thổn thức theo tiếng ngân nga của câu hát trên. Xa rồi cái nắng oi ả của mùa hạ, tiết trời mát mẻ chuyển nhẹ sang thu. Trong bầu trời xanh cao đến diệu vợi, bước chân của mùa thu thật nhẹ nhàng và tinh tế.
CỐM XANH – XUYẾN XAO MỘT MÙA THU DỊU NGỌT
Tuyệt vời sao khi được đón nhận hương vị ngọt ngào của mùa thu huyền hoặc với hương cốm thoang thoảng, chờn vờn nơi đầu mũi. Mùa thu – mùa của cốm. Cốm làng Vòng, cốm Thanh Hương, cốm dẹp… đủ các hình dáng, màu sắc, từ tròn như hạt đỗ đến dẹt như mẩu vỏ lạc, từ màu xanh nõn của lá non đến sắc vàng nhạt của hoa thủy tiên. Nó mang mùi hương dịu nhẹ chứ không gắt, thứ mùi chỉ thoảng qua đã thấy xao xuyến cả cõi lòng. Đầu mùa, thoang thoảng với sự dịu dàng của hương cốm lá me, giữa mùa thì nồng nàn hương cốm rót – mùi hương thân thuộc của đồng nội theo ta vào cả trong giấc ngủ. Bởi vậy mà người Hà Nội xưa nay luôn xuyến xao một mùa thu dịu ngọt có hương cốm nồng nàn. Họ nhớ hương vị của cốm như nhớ thương một người bạn lâu lăm, như cái tình của người dân với quê hương xứ sở lúc vào thu…
HOA SỮA – NỒNG NÀN QUYẾN RŨ CẢ TRỜI THU
Lang thang trên những con phố đã quen giữa lòng Hà Nội, ta bắt gặp mùi hương của hoa sữa nồng nàn, đắm đuối mà quyến rũ lòng người. Hoa sữa – loài hoa tượng trưng cho mùa thu Hà Nội. Hoa không rực rỡ, nóng bỏng như hoa phượng, không thoang thoảng, e ấp như hoa sen, không ngọt ngào, kiêu sa như hoa hồng nhưng hương hoa ngào ngạt và ngây ngất, làm xao xuyến bao tâm hồn. Dưới tia nắng đầu tiên của ngày mới cùng với sự đông vui, tấp nập người và xe ngược xuôi đi lại, hoa sữa nép mình trong tán lá xanh um. Khi màn đêm buông xuống, từng chùm hoa sữa trắng phớt xanh mới bừng tỉnh giấc, dịu dàng hé mở để hương hoa sữa âm thầm lan tỏa khắp không gian. Hoa sữa như người con gái đẹp mơ màng gọi thu về và nàng thu ấy đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho những người nghệ sĩ: “Hoa sữa ngọt ngào đường phố đêm đêm…”, “Chiều nhạt nhòa Hồ Gươm lung linh, ngọt ngào hoa sữa thơm…”. Không biết từ bao giờ, hoa sữa chính là cái tình đặc trưng của Hà Nội mỗi độ thu về. Quả thật không gì bằng một chiều đi dọc phố, được hít hà chút hương hoa để cảm nhận thế nào là thu trên đất thủ đô!
HOA THẠCH THẢO – TÍM NGÁT MIỀN NHỚ THƯƠNG
Thu Hà Nội không chỉ hấp dẫn với hương hoa sữa nồng nàn, hương cốm thơm dịu mà còn để lại ấn tượng bởi sự ngọt ngào của Thạch Thảo. Thử hít một hơi thật sâu để luồng khí tươi mới chảy tràn trong vòm họng, buồng phổi, len lỏi giữa các tế bào. Ta sẽ ngửi thấy mùi hoa Thạch Thảo ngọt ngào, nhẹ nhàng mà sâu lắng. Loại hoa mà vào bất cứ thời điểm nào trong năm ta cũng có thể tìm thấy, thế nhưng mùa thu mới là thời điểm chúng nở rộ nhất, phô bày tất cả vẻ đẹp dịu dàng e lệ như nàng thiếu nữ – một vẻ đẹp thật bình dị và thanh tú. Nhắm mắt lại ta thấy những vần thơ của L’adieu lại tuôn ra, cuồn cuộn trọng tâm trí: “Tôi ngắt đi một nhành thạch thảo/ Em nhớ cho mùa thu đã chết rồi”, để rồi trước mắt ta như hiện lên một đồi hoa phủ đầy sắc tím thơm ngát. Một màu hoa tím nhạt buồn rầu như nhớ thương, gợi liên tưởng đến mối tình nhẹ nhàng, bình dị và những lời thề hẹn không bao giờ quên.
Một sớm thu Hà Nội, không cần phải đi đâu quá xa, tự lái xe qua vườn hoa Long Biên để tận hưởng khí thu trong lành, ta sẽ bắt gặp mùi hương phảng phất của Cúc, Bách Nhật, Bươm Bướm thi nhau phô mùi vị quyến rũ riêng để tô điểm thêm cho thu của Hà Nội. Hoa cúc ngào ngạt, Bách Nhật thì thơm đậm đà, còn hoa Bươm Bướm thật ngọt ngào như tên gọi của nó. Mùa thu là món quà quý giá của thiên nhiên, là tinh túy của đất trời. Với những hương vị từ các loài hoa khác nhau nhưng chúng đều có chung một vị thu đầy lưu luyến. Mùi oi ả, nồng nàn của hạ, chuyển dần sang cái thanh, cái dịu dàng của thu. Sự giao thoa, chuyển mình lặng lẽ của đất trời và cỏ cây ấy mang cho thu kia một sự hấp dẫn kì lạ. Có lẽ mùa này, một ánh nắng chiều tà vắt sau những hàng cây, một cơn gió heo may thổi nhẹ làn tóc bay, mùi hương cốm thoảng thoảng, mùi hoa sữa ngạt ngào và cả hơi thở của con người khi sang thu … đều góp phần làm nên một hương vị thu thật tình cờ mà thật xao xuyến.
Mùa thu, bất cứ mùi gì được lọc qua gió cũng trở nên dịu dàng, man mác. Có thể chỉ là những thứ quen thuộc như tiếng nói, hơi thở hàng ngày nhưng bởi vì là thu nên mới trở nên thanh khiết, trong trẻo đến như vậy. Và cũng bởi vì thu nên những mùi hương ấy mới có thể theo chân ta lâu đến thế mà vẫn mang mọi vẻ trinh nguyên, trong trắng tuyệt đẹp như lúc ban đầu…
